Του Αντώνη Κολιάτσου

Μετά την τελευταία σκλήρυνση της θέσης των δανειστών(σ.σ, προτάσεις Γιουνκέρ) η κυριαρχούσα αντίληψη είναι ότι η επίμαχη «συμφωνία» μαζί τους όλο και περισσότερο απομακρύνεται. Και, πως αν τελικά αυτή επιτυγχάνονταν, θα προέκυπτε μόνο ύστερα από «κωλοτούμπα» του Αλέξη Τσίπρα, δηλαδή μέσα από μια ταπεινωτική «παράδοση», άνευ όρων», του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής του στους σκληρούς του Βερολίνου. Διαφορετικά τα πράγματα θα οδηγούνταν σε «ρήξη» και επομένως σε  Grexit.

 

 

 το Grexit δεν το αντέχει, καμία από τις δύο πλευρές

 Ωστόσο, η γραφίδα αυτή, μέσα από μια αρκούντως ισχυρή επιχειρηματολογία, έχει  κατ’ επανάληψη υποστηρίξει ότι, όχι μόνο η χαοτική δομή του «ευρωπαϊκό-αμερικανικού»  και παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, (σ.σ συμπεριλαμβάνεται και το ελληνικό), δεν επιτρέπει ένα Grexit -το οποίο, φυσικά και θα προέκυπτε ως επακόλουθο μιας τυχόν «ρήξης» της ελληνικής κυβέρνησης  με τους δανειστές- αντίθετα, ως διακυβεύον κάτι τέτοιο ύψιστα δυτικά συμφέροντα στον ελληνικό χώρο, επιτάσσει μία εκ των ων ουκ άνευ προληπτική μέριμνα  από την πλευρά των δανειστών(σ.σ, και των Αμερικανών), για την αποφυγή του. 

Και αυτό γιατί το «απαγορευτικό» μιας τέτοιας εξέλιξης, ως οδηγία προς «πολιτικό-οικονομικούς» εμπλεκόμενους με το ελληνικό πρόβλημα, το…εκδίδει η περίφημη μαθηματική «θεωρία του χάους»(σ.σ, η ποιητική μεταφορά της οποίας, εκφράζεται μέσα από το γνωστό «φαινόμενο της πεταλούδας», σύμφωνα με το οποίο οι μικρές φαινομενικά ασήμαντες αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν τεράστιες αποκλίσεις  στην εξέλιξη των πραγμάτων, δημιουργώντας μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα, όπως ακριβώς μια πεταλούδα που χτυπάει τα φτερά της  στο Πεκίνο μπορεί να δημιουργήσει έναν τυφώνα στη Νέα Υόρκη), που θεμελιώθηκε από τον Αυστραλό μετεωρολόγο Edward Lorenz  και το ενισχύει σημαντικά(το απαγορευτικό) η αδήριτη «δυτικό-συμμαχική» ανάγκη, ο προνομιούχος ελληνικός χώρος  να εξακολουθήσει να παρέχει τα γεωστρατηγικά , γεωπολιτικά και γεωοικονομικά του πλεονεκτήματα, στη δυτικό-ευρωπαϊκή» συμμαχία. Μάλιστα σήμερα, που εξ’ αιτίας των όσων δραματικών συμβαίνουν στο συνορεύον με την Ελλάδα τρίγωνο «Ουκρανία-Νοτιοανατολική Μεσόγειος-Βόρειος Αφρική», η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ και προεχόντως ο στρατιωτικός τους βραχίονας, το ΝΑΤΟ κυριολεκτικά κόπτονται για τη διασφάλιση της ούτως ειπείν ελληνικής πολύτιμης συνεισφοράς, αυτή καθίσταται αναγκαία και  καθοριστική για τα συμφέροντα  των ανωτέρω συμμάχων, όσο ποτέ. 

Διευκρινιστικά, θα λέγαμε, όσο πιο απλά γίνεται, ότι σύμφωνα με την ανωτέρω θεωρία στην ελληνική,  ευρωπαϊκή και  παγκόσμια  οικονομία, που στο σύνολό  της, προφανώς είναι ένα  τέτοιου είδους σύστημα αλληλεξαρτώμενων επί μέρους μεταβλητών συνθηκών, παράγοντες, όπως: ο σχηματισμός  τιμών αγαθών, η εκροή(εισροή) κεφαλαίων, το κόστος εργασίας, η ανελαστικότητα δαπανών, οι συντελεστές παραγωγής, οι αλλαγές των φορολογικών συντελεστών και κυρίως η ανθρώπινη ψυχολογία, είναι σε θέση να ανατρέψουν τα προγνωστικά και της θεωρητικά πιο καλοχτισμένης οικονομικής πολιτικής, ακόμη και αν οι διαμεσολαβούσες μεταβολές των πιο πάνω παραμέτρων είναι ανεπαίσθητες.

 

γιατί  δεν πρέπει να περάσουν οι εκβιασμοί των δανειστών

Ακόμη το γεγονός ότι «η θεωρία του χάους», δεν αντιστοιχεί σε μια "τυχαία αταξία", αλλά σε μια απρόβλεπτη συμπεριφορά  του συστήματος που προκύπτει από μαθηματικές συναρτήσεις, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στην οικονομία οποιαδήποτε πρόβλεψη για την πορεία της, είναι ιδιαίτερα επισφαλής έως αδύνατη. Αυτή ακριβώς η αβεβαιότητα για τις οικονομικές εξελίξεις από ένα Grexit, έχει κυριολεκτικά τρομοκρατήσει τους δανειστές. Οι οποίοι, ασχέτως εάν δεν το ομολογούν, προσπαθούν, δίκην αντιπερισπασμού, με διάφορες ανόητες δηλώσεις κάποιων άσχετων και ανεύθυνων παραγόντων του ευρώ- ιερατείου ή και ορισμένων «στρατευμένων» χρηματοοικονομικών ευρωπαίων αξιωματούχων, να εκβιάσουν την ελληνική κυβέρνηση και να τρομοκρατήσουν τους πολίτες, απειλώντας με ένα δήθεν αναπόφευκτο Grexit, εάν η ελληνική πλευρά δεν συνυπογράψει τη «νέο-μνημονιακή» υποταγή της. Δηλαδή οι …εταίροι μας προχωρούν σε έναν εκβιασμό, που στηρίζεται σε ένα ενδεχόμενο του οποίου οι ίδιοι φοβούνται τις συνέπειες και για αυτό το λόγο είναι εκ των πραγμάτων υποχρεωμένοι να το αποκλείσουν.  Κραυγαλέο περιστατικό, που επιβεβαιώνει τα ανωτέρω αδιαμφισβήτητα, αλλά και ακυρώνει τη δήθεν χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ευρωζώνης, παρά ένα τυχόν Grexit, είναι η σημαντική πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, μόλις ανακοινώθηκε ότι η Ελλάδα δεν θα πληρώσει τη δόση της 5 ης Ιουνίου στο ΔΝΤ. Πράγματι οι χρηματιστηριακές απώλειες της περασμένης Πέμπτης και Παρασκευής, αθροιστικά, ήταν: Stoxx Europe 600(απώλειες2,7%), γερμανικός DAX 30(1,95%), γαλλικός CAC 40(2,26%), βρετανικός FTSE 100( 2,11%), ο Ισπανικός IBEX 35( 0,79%), ο Ιταλικός FTSE MIB(2,10%) και ελληνικό ΓΔ(4,89%), ενώ στο ίδιο διάστημα οι ποσοστιαίες αυξήσεις στα επιτόκια των 2-ετών ομολόγων εκτινάχτηκαν στα ύψη: Πορτογαλίας(164%), Ιρλανδίας(142%), Ισπανίας(10%), Ιταλίας(14%), Γερμανίας (5%).

Είναι επομένως αφέλεια πρώτου μεγέθους να πιστεύει κανείς ότι οι δανειστές θα έλθουν σε «ρήξη» με την Ελλάδα και πως αντίθετα δεν θα κάνουν το παν , ώστε κάτι τέτοιο να αποφευχθεί(σ.σ, η Μέρκελ την ανάγκη φιλοτιμία ποιούμενη δεν έπαψε να δηλώνει ότι θα κάνει το παν ώστε η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ)  Ή ότι .η Ελλάδα θα αφήνονταν να πτωχεύσει ή και να αποχωρήσει οικειοθελώς από την Ευρωζώνη(σ.σ επιστροφή στη δραχμή), όταν είναι πλέον ή βέβαιο ότι  ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εκτός των άλλων θα προκαλούσε ένα  καταστροφικό ντόμινο  οικονομικής κατάρρευσης των χωρών του Ευρωπαϊκού νότου(Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία και Γαλλία) , περαιτέρω της Βρετανίας και  Αυστρίας. και  εν τέλει της Ευρωζώνης. Όλα όμως τα παραπάνω προϋποθέτουν ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα…κιοτέψει και δεν θα ενδώσει στον πρωτόγνωρο εταιρικό εκβιασμό.

 

το «γεωστρατηγικό» χαρτί της Ελλάδας, που δεν παίχτηκε σωστά στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές

Λέγεται συχνά ότι ελάχιστοι γνωρίζουν καλύτερα τις γεωστρατηγικές εξελίξεις στις χώρες της Βαλκανικής και στο προμνησθέν τρίγωνο «Ουκρανία-Νοτιοανατολική Μεσόγειος-Βόρειος Αφρική»,  απ' όσο οι Αμερικανοί διπλωμάτες.

Όταν, λοιπόν, ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Ντάνιελ Σπέκχαρντ αποφάσισε προ  μηνών να ανοίξει τα χαρτιά του σε μια εφ' όλης της ύλης συνέντευξη στην πολιτική επιθεώρηση Harvard Political Review (HPR), όλοι περίμεναν μια αποκαλυπτική ανάλυση για τις ισορροπίες με την Τουρκία, τις νέες σχέσεις με τη Ρωσία ή ακόμη και με το Ισραήλ. Ο Σπέκχαρντ όμως προτίμησε να εστιάσει τα σχόλιά του στο ευρώ και στο περιβόητο πλέον ενδεχόμενο ενός Grexit.

«Μου προκαλεί εκνευρισμό και αγωνία το γεγονός ότι μέχρι πολύ πρόσφατα η Ευρώπη δεν έδινε σημασία στα γεωστρατηγικά ζητήματα που διακυβεύονται από μια ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη[…].Πάντως με τον όρο Ευρώπη  εννοώ τη Γερμανία της Άνγκελα Μέρκελ, ενώ από τις δηλώσεις ορισμένων ηγετικών στελεχών της κυβέρνησης του Βερολίνου αποδεικνύεται πως... ακόμη δεν κατανοούν πλήρως και δεν δίνουν την αρμόζουσα σημασία στις επιπτώσεις που θα υπάρξουν σε επίπεδο γεωστρατηγικών εξελίξεων(από ένα Grexit)».

Και για να μην υπάρξουν παρερμηνείες σε τι ακριβώς αναφερόταν ο πρώην Αμερικανός πρέσβης, το HPR έσπευσε να διευκρινίσει ότι σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ η Ελλάδα θα στραφεί αναγκαστικά και προς τη Ρωσία και τότε η Αθήνα μπορεί να μετατραπεί σε σημαντικό βαθμό ρυθμιστής της ενεργειακής αυτονομίας ολόκληρης της Ευρώπης. Το άρθρο έδινε ιδιαίτερη βαρύτητα στις επαφές του Έλληνα υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Παναγιώτη Λαφαζάνη, με τη ρωσική Gazprom και στο ενδεχόμενο να μετατραπεί η Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο για το πέρασμα της ρωσικής ενέργειας προς την Ευρώπη.

«Καθώς όμως η Ευρώπη δεν έβλεπε μέχρι σήμερα το Grexit ως ένα πραγματικά πιθανό ενδεχόμενο», κατέληγαν οι αναλυτές του HPR, «η Ελλάδα δεν κατάφερνε να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά αυτό το όπλο στις διαπραγματεύσεις της με την  Ευρωπαϊκή Ένωση». Αλλά και ο επενδυτής Μαρκ Φάμπερ, γνωστός στην αγορά με το ψευδώνυμο «Dr. Doom», δηλαδή... Δρ. Όλεθρος, δήλωνε πρόσφατα:  «Η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ δεν θέλουν να φύγει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη,  γιατί σε μια τέτοια περίπτωση θα της χτυπήσουν την πόρτα άλλοι παίκτες, όπως η Ρωσία και η Κίνα». Ενώ, ο ίδιος έχοντας  την άνεση και το θάρρος να πει ξεκάθαρα αυτό που δεν θα μπορούσε να διατυπώσει δημοσίως ο Σπέκχαρντ, με αφορμή τις πρόσφατες  εξελίξεις στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους, συμπλήρωνε: «μπροστά στα μάτια μας διεξάγεται περισσότερο μια γεωπολιτική σκακιστική παρτίδα... με πολιτικές και όχι τόσο οικονομικές προεκτάσεις[…]. Η Ελλάδα έχει μια πολύ ισχυρή διαπραγματευτική θέση». Και αμέσως μετά έθετε το ρητορικό ερώτημα: «Κι αν δηλαδή αποφασίσουν να μην πληρώσουν, τι θα κάνουμε, θα εισβάλουμε στη χώρα τους και θα τους απαγχονίσουμε έναν προς έναν»; 

Με όλα τούτα και με εκείνα, ένα είναι το συμπέρασμα. Ότι ο Τσίπρας, όπως πρωτύτερα οι ΓΑΠ, Παπαδήμος,  Σαμαράς και Βενιζέλος, δεν έπαιξε σωστά και έγκαιρα την απειλή του «Grexit», η οποία σε  συνδυασμό με το ισχυρό ελληνικό «γεωπολιτικό-στρατηγικό» χαρτί,. θα έτρεπε προς διαφορετική κατεύθυνση, περισσότερο χρήσιμη για τα ελληνικά συμφέροντα, να εκτρέψει τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Το έκαναν όμως και το κάνουν οι Αμερικανοί, με τον τρόπο τους βέβαια, όταν ο πρόεδρος Ομπάμα και ο υπουργός του επί των οικονομικών Λιού, δεν έπαψαν να πιέζουν τους Γερμανούς να επιδείξουν ευελιξία(να υποχωρήσουν) στο ελληνικό ζήτημα. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι οι τελευταίοι, παρά την οικονομική υπεροπλία τους, είναι οικονομικά και γεωπολιτικά «στριμωγμένοι» στο πρόβλημα με την Ελλάδα. Μάλιστα, κατά τον οικονομολόγο Μαρκ Βάισμπροτ από το Κέντρο Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών της Ουάσιγκτον (CERP)  «το «Grexit», ως αποτέλεσμα μιας παύσης πληρωμών, αποτελεί πανίσχυρο διαπραγματευτικό όπλο στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης», για να συμπληρώσει αμέσως μετά: «αν υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο η Γερμανία φοβάται το ενδεχόμενο ενός Grexit, είναι ότι είναι πολύ πιθανό η ελληνική οικονομία να ανακάμψει τόσο γρήγορα, ώστε και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης να θέλουν να εγκαταλείψουν τη νομισματική ένωση»

Εάν λοιπόν, κατά τα ανωτέρω, η Ελληνική πλευρά εξ’ αντικειμένου διαθέτει ένα τόσο ισχυρό «όπλο», απέναντι στον εκβιασμό που υφίσταται από την πλευρά των δανειστών, τότε, μήπως αυτό θα γινόταν ελληνικό διαπραγματευτικό«υπέρ-όπλο», εάν προχθές στη Βουλή, οι της αντιπολίτευσης πολιτικοί αρχηγοί, αναλογιζόμενοι την ευθύνη τους έναντι της Ελλάδας, ερχόταν σε μια συνεννόηση με τον Τσίπρα και προέβαιναν σε μια κοινή δήλωση που ρητά θα απέρριπτε τουλάχιστον  εκείνες τις ρήτρες των προτάσεων Γιουνγκέρ που…τρομάζουν, όπως για παράδειγμα η εξωφρενική αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό, η κατάργηση του ΕΚΑΣ στους χαμηλό-συνταξιούχους κ,ά; Δηλαδή μια ομόθυμη απόρριψη των ακράιων υφεσιακών μέτρων της 5-μελούς του Βερολίνου, δεν θα έδινε το μήνυμα στον Σόϊμπλε και την παρέα του, ότι θα πρέπει να αποβάλλει κάθε σκέψη διάσπασης του εσωτερικού μετώπου και να πάψει να προσδοκά την αντικατάσταση της κυβέρνησης Τσίπρα, από ένα «βολικό» οικουμενικό σχήμα; Περαιτέρω, μήπως από μια τέτοια εξέλιξη η προκαλούμενη γερμανική απογοήτευση , θα ανάγκαζε τα γεράκια του Βερολίνου  να σπεύσουν να κλείσουν τη συμφωνία με την Ελλάδα, όχι μόνο εν ονόματι της λογικής, του δικαίου, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας, που αποτελούν  την πεμπτουσία του ευρωπαϊκού κεκτημένου, αλλά και των καλώς νοούμενων συμφερόντων των δανειστών; Ευτυχώς που η σημερινή κυβέρνηση ,έστω και καθυστερημένα, φαίνεται να έχει αντιληφθεί ότι στον εταιρικό εκβιασμό πρέπει να απαντήσει με εκβιασμό. Απλά όσο περισσότερο σκληρύνει τη στάση της, τόσο γρηγορότερα οι δανειστές, πιεζόμενοι και από τον «μπάρμπα-Σάμ» της πέραν του Ατλαντικού συμπολιτείας, για τους λόγους που αναπτύξαμε, θα προχωρήσουν σε μια έντιμη και αμοιβαία επωφελή συμφωνία με την Ελλάδα. Κατά άλλα, παρά το γεγονός ότι οι επίμαχες διαπραγματεύσεις εκ των πραγμάτων περνούν από… σαράντα κύματα, ο γράφων, εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι,. τελικά η «συμφωνία» θα επέλθει στο παρά 1΄. 

 

(*)  e-mail Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.