Του Βασίλη Τσίρκα

Μετά από αγώνες και διεκδικήσεις, με σχέδιο και όραμα, φτάσαμε ως εδώ: Το Ξενία παραχωρήθηκε στον δήμο και προωθήθηκε το 2018 η χρηματοδότησή του με προϋπολογισμό 3,5 εκατ. ευρώ για την αξιοποίησή του ως σύγχρονος χώρος πολλαπλών δράσεων.

Το Κάστρο και το Ξενία ως σύνολο αποκτούν με τον τρόπο αυτό μια νέα κοινωνική και πολιτιστική ταυτότητα που δεν είναι αποκομμένη από τη δημόσια χρήση όπως νοείται στη συλλογική συνείδηση και μνήμη. Έχει τις προϋποθέσεις να γίνει ένα κοινωνικό τοπίο όπου οι πολίτες θα μπορούν να βιώνουν τους χώρους αυτούς με όλες τις αισθήσεις τους. Ένα κοινωνικό τοπίο στο οποίο οι πολίτες θα γίνουν συμμέτοχοι. Δεν θα είναι αδιάφοροι, δεν θα νιώθουν περαστικοί και εκτοπισμένοι.
Οφείλουμε να υπερασπιστούμε μια στρατηγική που θέτει στο επίκεντρο το Ξενία ως τόπο συνάντησης, αγοράς και δημιουργίας, άρρηκτα συνδεδεμένο με τη δημόσια ζωή, την πολιτιστική δημιουργία, τους τοπικούς αγώνες για μια πόλη ανοιχτή.
Και μόνο αν μπορούμε να βιώσουμε τους χώρους αυτούς με όλες τις αισθήσεις μας ως κοινό τόπο ζωής θα έχει επιτελεστεί ο σκοπός της δημόσιας χρήσης και της παραχώρησης. Χωρίς το Κάστρο και το Ξενία κάθε προσπάθεια για την ανασύσταση της κοινωνικής ζωής, της λαϊκής μνήμης και της συλλογικής ταυτότητάς μας, θα είναι λειψή και αφυδατωμένη.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Και που πρέπει να στρέψουμε τον δημόσιο διάλογο κατά τη γνώμη μου;
Το Κάστρο και το Ξενία αποτελούν στην πραγματικότητα και στη συνείδηση των πολιτών ένα αδιαίρετο σύνολο. Είναι αναπόσπαστο τμήμα της πόλης, της κοινωνικής ζωής, της λαϊκής και πολιτιστικής παράδοσης. Δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε μια βιώσιμη λύση χωρίς συνέργειες και ευρηματικές ιδέες που θα κατοχυρώνουν την ενιαία λειτουργία, την ένταξη όλων των χώρων σε ένα στρατηγικό σχέδιο χρήσης προς όφελος των πολιτών και των αναγκών τους.
Εξάλλου, το Ξενία της Άρτας ως οικοδόμημα αποτελεί δείγμα της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, έργο του αρχιτέκτονα και καθηγητή του ΕΜΠ Διονύση Ζήβα. Με ευρηματικό τρόπο συνταίριαξε και ισορρόπησε την ιδιαίτερη φυσιογνωμία των δύο στοιχείων, του Κάστρου και του Ξενία. Με σεβασμό στην ιστορική, πολιτιστική, αρχιτεκτονική και αρχαιολογική αξία των οικοδομημάτων αυτών μπορούμε να αποκαταστήσουμε τη λειτουργία τους διατηρώντας τη φυσιογνωμία τους.

Οφείλουμε να διεκδικήσουμε μια βιώσιμη προοπτική σε συνεργασία με το υπουργείο πολιτισμού που θα προωθεί την ενιαία ανάπλαση του χώρου. Τώρα που προχωράει η απόδοση του Ξενία στους πολίτες, τώρα είναι η ευκαιρία να εντάξουμε αυτό το έργο σε μια ολιστική προσέγγιση για την τοποθέτηση του Κάστρου στη σύγχρονη ζωή, την πρόσβαση σε αυτό, την περιήγηση μέσα σε αυτό ως αρχαιολογικό χώρο, την ανάπλαση της περιοχής γύρω από αυτό, τη σύνδεσή του με το Ξενία ως πολυχώρο δράσεων και πολιτιστικό κέντρο αλλά και τη σύνδεσή του με τα υπόλοιπα μνημεία της Άρτας.
Το Κάστρο και το Ξενία μπορούν να σηματοδοτήσουν μια νέα εποχή για την Άρτα και να γίνουν σύμβολα της πόλης που οραματιζόμαστε. Σε αυτή την προοπτική να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να αξιοποιήσουμε τα εργαλεία που έχουμε. Αξίζει να το προσπαθήσουμε.
Εξάλλου, ό, τι κερδήθηκε σε σχέση με το Κάστρο και το Ξενία κερδήθηκε με τους αγώνες των πολιτών. Για εμάς που συμμετείχαμε σε αυτό το ζωντανό κίνημα της πόλης ήταν τιμή μας που μας δόθηκε η ευκαιρία να προχωρήσει αυτή η διαδικασία την περίοδο 2015-2019 και να ανοίξουμε έναν άλλον δρόμο για τον τόπο μας, αποδίδοντας στην πράξη το Κάστρο και το Ξενία στην αρτινή κοινωνία ως αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινότητάς της.

*Ο Βασίλης Τσίρκας είναι δικηγόρος, πρώην βουλευτής Άρτας, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.