ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΤΑΣ -

Μετά από 90 σχεδόν χρόνια κλείνει ΟΡΙΣΤΙΚΑ το ΚΕΝ Άρτας, πρώην «ΣΤΡΑΤΩΝΑΣ», πρώην 3/40 Σύνταγμα Ευζώνων και πρώην ΚΕΥΓ, μετά από απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Το είχαμε «γλυτώσει» το 2013, αλλά και αργότερα, το «γλυτώναμε» κάθε χρόνο της μεταπολίτευσης «κατόπιν ενεργειών» των τοπικών βουλευτών, αλλά τα ψέματα τελείωσαν.
Η σχετική απόφαση ανακοινώθηκε χθες στη Βουλή των Ελλήνων από τον αρμόδιο Υπουργό ΝΙΚΟ ΔΕΝΔΙΑ, κάνοντας λόγο για 137 συνολικά στρατόπεδα που κλείνουν και ανάμεσά τους και από τα πρώτα το ΚΕΝ Άρτας (σχετικά γράψαμε χθές).
Μετά από αυτή την (αναμενόμενη) εξέλιξη, ήρθε η ώρα των ασκούντων τοπικά εξουσία και κυρίως του Δημάρχου Αρταίων ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΣΙΑΦΑΚΑ, ο οποίος οφείλει να ΗΓΗΘΕΙ πρωτοβουλίας για τη διεκδίκηση αυτού του χώρου, όχι με κοντόφθαλμες πρακτικές, όχι με λογικές κοινοταρχών των δεκαετιών 60΄ και 70΄.
Χωρίς γκρίνιες, αναθέματα και μοιρολόγια μπορούμε να διεκδικήσουμε τις υποδομές και τον πανέμορφο χώρο που φιλοξενεί το ΚΕΝ, πριν καταστραφούν, όπως έγινε με το ΞΕΝΙΑ, όπως έγινε και το 2013 από άλλους δήμους της χώρας μας για στρατόπεδα των περιοχών τους, που είχαν τότε κλείσει.
Συνεπώς για τον νυν Δήμαρχο Αρταίων «ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ»!


3/40 ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΕΥΖΩΝΩΝ ΑΡΤΑΣ
Το ιστορικό 40ο Σύνταγμα Ευζώνων και η σημασία του για τον Νομό της Άρτας

Τα συντάγματα ευζώνων αρχικά ήταν μικρές στρατιωτικές μονάδες και ιδρύθηκαν μετά την επανάσταση του 1821. Σιγά – σιγά οι μονάδες αυτές απέκτησαν οντότητα, κανόνες και πειθαρχία και οργανώθηκαν σε πολεμικούς σχηματισμούς.  Ως αρχική αποστολή τους είχαν τη φρούρηση των συνόρων και στη συνέχεια την πάταξη της ληστείας η οποία είχε πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
Μέχρι τους Βαλκανικούς πολέμους τα Σώματα των Ευζώνων ήταν ανεξάρτητα. Μετά το τέλος των Βαλκανικών πολέμων ο πρώιμος Ελληνικός στρατός αναδιοργανώθηκε και το Πεζικό συγκροτήθηκε αρχικά σε 42 Συντάγματα. Από αυτά, τα πέντε τελευταία ήταν τα Ευζωνικά. Κατά αριθμητική σειρά ήταν τα εξής: το 1/38 της Καρδίτσας, το 2/39 του Μεσολογγίου, το 3/40 της Άρτας, το 4/41 της Βέροιας και το 5/42 Λαμίας.
Αρχικά το 3/40 Σύνταγμα Ευζώνων, με έδρα την πόλη της Άρτας, οργανώθηκε ως πολεμική μονάδα με άντρες καταγόμενους εξ’ ολοκλήρου από τον νομό της Άρτας. Το στρατόπεδο του Συντάγματος ονομάζεται «στρατώνας», και βρίσκεται σε μικρό λόφο στην Άνω πόλη της Άρτας, στεγάζοντας έως και σήμερα στρατιωτική μονάδα. Ξεκινώντας από την Άρτα το 3/40 πήρε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους και στην Μικρασιατική Εκστρατεία, αφήνοντας στους τόπους των μαχών εκατοντάδες νεκρούς.

Στις 16 Αυγούστου 1926, έχουμε αναδιοργάνωση του Πεζικού, η οποία επέφερε τη διάλυση δύο ευζωνικών Συνταγμάτων, του 1/38 Καρδίτσας και του 4/41 Βέροιας. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, η αρίθμηση για τα υπόλοιπα τρία Συντάγματα Ευζώνων, διατηρήθηκε για ιστορικούς λόγους. Έτσι τα τρία ιστορικά Ευζωνικά Συντάγματα που έλαβαν μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις ήταν το 2/39 του Μεσολογγίου, το 3/40 της Άρτας και το 5/42 Λαμίας.
Ειδικά το 3/40 Σύνταγμα Ευζώνων Άρτας και το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων Λαμίας, έδρασαν και στην Εθνική Αντίσταση κατά των κατακτητών, πληρώνοντας βαρύ φορτίο αίματος στο βωμό της ελευθερίας.

Θεωρώ αναγκαίο να αναφέρω κάποια γεγονότα του ελληνοϊταλικού πολέμου από τα οποία φαίνεται η συμμετοχή και η προσφορά του 3/40 Συντάγματος Ευζώνων στους ηρωικούς αγώνες της πατρίδας.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1940, το 3/40 Σύνταγμα αναχώρησε από την Άρτα και κατέλαβε αμυντικές θέσεις από το Καλπάκι έως τη Βροσίνα, ενισχύοντας τις δυνάμεις της 8ης Μεραρχίας.

Έτσι η αυγή του πολέμου βρήκε το Σύνταγμα στην πρώτη γραμμή.
Η μάχη του Καλπακίου (3-11-1940), ήταν η πρώτη μεγάλη μάχη που έδωσε το Σύνταγμα αποκρούοντας τις Ιταλικές φάλαγγες. Θεωρείτε σήμερα το μεγαλύτερο στρατιωτικό γεγονός της ιστορίας της νεώτερης Ελλάδας. Ο διοικητής του πρώτου τάγματος Στεφανάκος Σταμάτιος, γράφει: «η νίκη του Καλπακίου είναι το μεγαλύτερον στρατιωτικόν γεγονός της νεωτέρας Ελλάδος, διότι οι 720 άνδρες του 1/40 τάγματος ευζώνων τελείως μεμονωμένοι περιεφρόνησαν το γόητρον της Ιταλίας… και στηριχθέντες εις τας αρετάς και ικανότητάς των και αποφασίσαντες ή να νικήσουν ή να πεθάνουν επί τόπου κατόρθωσαν να νικήσουν το ΧΙΙ Σώμα Στρατού του εχθρού. Η νίκη του Καλπακίου μόνον με τας νίκας του Μαραθώνος και της Σαλαμίνος δύναται να παραβληθή. Εδόξασε την Ελλάδα διεθνώς».

Στις 27 Νοεμβρίου 1940, το Σύνταγμα με διοικητή τον συνταγματάρχη Θρασύβουλο Τσακαλώτο, μπαίνει πρώτο στο έδαφος της Αλβανίας, ελευθερώνοντας τα χωριά των συνόρων.
Ο τσακαλώτος γράφει: «η άκρως επικίνδυνος αλλά και τιμητική αποστολή της εισόδου εις το Αλβανικόν έδαφος πρώτου του αποσπάσματος Τσακαλώτου πραγματικά με ηλέκρισε… Λησμόνησαν οι εύζωνοι ότι ήταν ξυπόλητοι, γιατί θα έμπαιναν στην χιλιοβασανισμένη Βόρεια Ήπειρο με την σημαία της ελευθερίας υψωμένη».
Στις 19 Δεκεμβρίου 1940, το 3/40 Σύνταγμα κατέλαβε τον αυχένα του Κούτσι. Ήταν μία από τις πιο σημαντικές νίκες του πολέμου, διότι ανοίχτηκε η ορεινή διάβαση για την προέλαση του ελληνικού στρατού προς την Αυλώνα. Την επόμενη μέρα ένα ολόκληρο τάγμα μελανοχιτώνων (730 άντρες) του ιταλικού στρατού παραδόθηκε στους τσολιάδες του 3/40 Συντάγματος.

Στις 22 Φεβρουαρίου 1941, για την μάχη στον αυχένα του Κούτσι, απονεμήθηκε στη σημαία του 40ο Συντάγματος Ευζώνων Άρτας, το Χρυσό Αριστείο Ανδρείας.
Βέβαια η πορεία αυτή δεν ήταν αναίμακτη. 174 αξιωματικοί και στρατιώτες του Συντάγματος έδωσαν την ζωή τους σ’ αυτόν τον αγώνα.
Ο διοικητής του 3/40 Θρασύβουλος Τσακαλώτος, έγραψε μετά το τέλος του ελληνοϊταλικού πολέμου τα εξής: «πρέπει να είμαστε όλοι υπερήφανοι που έχουμε την τιμή να ανήκουμε στο 3/40 Σύνταγμα Ευζώνων. Ξεκινήσατε από την Άρτα της Ηπείρου και φτάσατε ως την Άρτα της Αυλώνας. Στο μακρύ δρόμο μας, αφήσαμε αίμα και νεκρούς.

Η μνήμη τους πρέπει να μείνει αξέχαστη και πρέπει εμείς οι ζωντανοί να τους φέρουμε στη σκέψη μας, να στεκόμαστε με δέος και να προσκυνάμε, εκεί που ξέρουμε ότι αφήσαμε τους νεκρούς μας. Αν ο Θεός θελήσει και ο δρόμος ανοίξει, ο ΠΡΩΤΟΣ που θα περάσει τα σύνορα πρέπει να εκπληρώσει το χριστιανικό μας χρέος προς αυτούς».
Στις 28 Οκτωβρίου 2012, στον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνας Ηλιουπόλεως Αττικής, τελέστηκε ιερό μνημόσυνο υπέρ της αναπαύσεως των ψυχών των πεσόντων αξιωματικών και οπλιτών του 3/40 Συντάγματος Ευζώνων Άρτας, χοροστατούντος του μητροπολίτου Αωελώου, κ.κ. Ευθυμίου.
Θα χρειαζόταν πολλές σελίδες για να καταγραφεί όλη η πολεμική πορεία και η δράση του 3/40 Συντάγματος Ευζώνων Άρτας, στους εθνικούς και απελευθερωτικούς αγώνες μας.

Για εμάς του Αρτινούς, η ιστορία του τόπου μας είναι στενά συνδεδεμένη με το του 3/40 Συντάγμα Ευζώνων και τον «στρατώνα» του.
Είναι ένα ιερό μνημείο, το οποίο έκλεισε έναν «αιώνα ζωής», αλλά πρέπει να διατηρηθεί, και για τις επόμενες γενεές. Στους τοίχους και στα πέτρινα αγκωνάρια του είναι γραμμένη η ιστορία μας, η ιστορία της περιοχής μας και πρέπει να κρατηθεί με κάθε θυσία ζωντανή.
Το «μνημείο του εύζωνα» στην είσοδο της πόλης της Άρτας, δηλώνει αυτή την δυνατή σχέση που υπήρξε μεταξύ του λαού της Άρτας και των  ηρωικών τσολιάδων του 3/40.

Επιβεβλημένη επίσης πρέπει να θεωρείτε και η ίδρυση ενός μουσείου του 3/40 Συντάγματος Ευζώνων, το οποίο θα πρέπει να στεγασθεί στα κτήρια του σημερινού «στρατώνα», όπου ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να μελετά τα εκθέματα, μαθαίνοντας παράλληλα και την ιστορία του τόπου.
Τέλος θα συμπληρώσω τα λόγια του διοικητή του Ι/40 Τάγματος Ευζώνων, Στέφανου Στεφανάκου, ο οποίος στο βιβλίο του «Η ΑΡΤΑ ΠΡΟΜΑΧΟΥΣΑ», έγραψε: «η Άρτα και ο νομός Άρτης έχουν ιερόν καθήκον απέναντι της ιστορίας των και απέναντι των ηρώων που επολέμησαν και το δικαίωμα να στήσουν ένα ηρώον εις την Άρταν εις τον χώρον όπου συνεκροτήθη το 3/40 Σύνταγμα Ευζώνων. Εις το ηρώον τούτο θα πρέπει να γίνεται εθνική εορτή την 14η Σεπτεμβρίου ή την 3ην Νοεμβρίου. ημέραν της μεγαλυτέρας επιθέσεως των Ιταλών, ή την 28ην Οκτωβρίου, ημέραν ενάρξεως της εποποιίας».

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >