ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΤΑΣ -

Γράφει ο Παναγιώτης Δ. Μακρής *

 

Η ελληνική ψυχή πορευόμενη μέσα στους αιώνες μεγαλούργησε δείχνοντας εμπράκτως τη γενναιοδωρία της παραμερίζοντας το «εγώ» ως ένδειξη αληθινού αλτρουισμού και πραγματικής θυσίας. Τα υψηλά ιδανικά και οι ηθικές αξίες αποτέλεσαν για τον Έλληνα άσβεστο φάρο που νοηματοδότησαν την ύπαρξη του οικοδομώντας μια ισχυρή εθνική κληρονομιά.

Τέτοιοι λοιπόν Έλληνες ήταν οι Εθνικοί μας Ευεργέτες οι οποίοι δεν λησμόνησαν ποτέ την αγαπημένη τους πατρίδα διαθέτοντας ανιδιοτελώς μεγάλα χρηματικά ποσά για την ανέγερση περίλαμπρων κοινωφελών ιδρυμάτων δεικνύοντας με τα μνημειώδη έργα τους την φιλοπατρία τους και την αγάπη τους προς τους συμπατριώτες τους.

Με αφορμή την επέτειο της 30ης Σεπτεμβρίου όπου έχει καθιερωθεί ως ημέρα εθνικής μνήμης των Εθνικών μας Ευεργετών θα αναφερθώ στην χορεία αυτών των ευγενών ανθρώπων που κατά το πλείστον ήταν Ηπειρώτες, τέκνα της αρχέγονης Ελλάδος κατά τον Αριστοτέλη. 

Ως ευπατρίδες του Γένους στόλισαν τη χώρα με περίτεχνα και άρτια οικοδομήματα συνέβαλαν στην ανέγερση εκ βάθρων της υποδομής της χώρας καθιστώντας την εφάμιλλη με την ευρωπαϊκή οικοδομική παρέχοντας στην Αθήνα τον αέρα μιας σύγχρονης πρωτεύουσας.

Ο Μέγας ευεργέτης Γεώργιος Αβέρωφ διέθεσε τεράστια ποσά από τον τίμιο μόχθο του για την οικοδόμηση του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, την ανακαίνιση του Καλλιμάρμαρου Παναθηναϊκού Σταδίου για να διεξαχθούν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896, οικοδόμησε το Γυμνάσιο του Μετσόβου, το Γυμνάσιο της Αλεξάνδρειας, την Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων, τη Γεωργική Σχολή της Λάρισας, τις φύλακες Αβέρωφ, το Ωδείο Αθηνών και κληροδότησε μέσα από τη διαθήκη του ένα τεράστιο ποσό για την αγορά ενός πολεμικού πλοίου του θρυλικού θωρηκτού «Γεώργιος Αβέρωφ».

Ο Μιχαήλ Τοσίτσας έκανε έργα οδοποιίας στην Αθήνα, ενίσχυσε νοσοκομεία, ίδρυσε το  Τοσίτσειο Παρθεναγωγείο Αθηνών, τη  Φοιτητική Εστία Μιχαήλ Τοσίτσα δώρισε τεράστια χρηματικά ποσά για τη λειτουργία του  Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Ν. Στουρνάρας υπήρξε ο πρώτος από τους Μετσοβίτες ευεργέτης του Πολυτεχνείου, ο Κων/νος Ζάππας ίδρυσε τα Ζάππεια Παρθεναγωγεία, την Υφαντική Σχολή στην Θεσσαλία και το  κτίριο των Ολυμπίων, το γνωστό και περίλαμπρο Ζάππειο Μέγαρο ,ο  Ευάγγελος Ζάππας  συντέλεσε τα μέγιστα στην  αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων , ο  Απ. Αρσάκης θεμελίωσε τα Αρσάκεια σχολεία, ο Γεώργιος Σίνας ίδρυσε το Αστεροσκοπείο Αθηνών και ενίσχυσε οικονομικά το Πανεπιστήμιο Αθηνών , το Οφθαλμιατρείο, ο Σ. Σίνας ανήγειρε το Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών ,οι αδελφοί Δούμπα χορήγησαν μεγάλα χρηματικά ποσά για την αποπεράτωση του έργου της διακόσμησης των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου και της Ακαδημίας  και  ο Μπέλλιος Κωνσταντίνος  δώρισε το νοσοκομείο “Η Ελπίς” στο Δήμο Αθηναίων.

Οι Ηπειρώτες ευεργέτες επιγραμματικά άφησαν μία τεράστια πολιτιστική κληρονομιά που ακόμη και σήμερα είναι αισθητά φανερή. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, η Γεννάδιος Βιβλιοθήκη, το Αστεροσκοπείο Αθηνών,  η Ακαδημία Αθηνών, το Αρσάκειο Παρθεναγωγείο, η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή, το Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο, το Ζάππειο Μέγαρο, η Εθνική τράπεζα, η Μητρόπολη Αθηνών, το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, είναι έργα των μεγάλων ευεργετών και έπαιξαν ρόλο στην προσπάθεια του τότε νεοσύστατου ελληνικού κράτους να ορθοποδήσει. 

Στα Ιωάννινα έγιναν επίσης πάρα πολλά έργα όπως: η Επιφάνειος Σχολή, η πρώτη Σχολή των Ιωαννίνων με διδάσκαλους τους Μακρή και Ανθρακίτη, η Μπαλάνειος Σχολή, η Καπλάνειος Σχολή, που ήταν συνέχεια της Μαρουτσέας Σχολής με πρώτο διδάσκαλο τον Αθανάσιο Ψαλίδα, η Ζωσιμαία Σχολή που ιδρύθηκε το 1828 με χρήματα της Ζωσιμαίας αδελφότητας και το νοσοκομείο Χατζηκώστα.

Οι εθνικοί ευεργέτες μετατρέποντας το φιλότιμο και τη φιλοπατρία σε δημιουργία και δράση θα μένουν αθάνατοι στις μνήμες του Ελληνισμού καρτερώντας τους νέους ευεργέτες να λάβουν την σκυτάλη για να προσφέρουν στη χειμαζόμενη κοινωνία.

 

(*) Ο Παναγιώτης Δ. Μακρής είναι Γεωπόνος Τ.Ε / Χημικός-Οινολόγος M.Sc.

Υποψήφιος Διδάκτωρ Χημείας 

 

 

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >