ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΤΑΣ -

Γράφει ο Παναγιώτης Δ. Μακρής *

Ανέκαθεν η αρρενωπότητα συνδεόταν με την πολεμική αρετή, ενώ η θηλυκότητα με την αγάπη. Γι' αυτό, στη Δύση, ο Άρης και η Αφροδίτη υπήρξαν πάντοτε δυο ανταγωνιστικές και συμπληρωματικές μορφές του αρσενικού και του θηλυκού, χωρίς να συνοψίζουν, ωστόσο, όλη την περιπλοκή αυτής της σχέσης. 

Η αμοιβαία και συγκρουσιακή έλξη της Αφροδίτης και του Άρεως ποτέ δεν εξυμνήθηκε με περισσότερη δύναμη και λεπτότητα απ' ότι στη, γεμάτη απαλότητα και πάθος, μεσαιωνική fine amour. Ο ιπποτικός έρωτας αποκαλύπτει τους όρους μιας ολοκληρωτικής αγάπης και μιας διαρκούς αρμονίας. Ο φανταστικός του κόσμος μάς είναι προσιτός μέσα απ' τα γαλλικά του 12ου αιώνος, γλώσσα του Περσεβάλ του Ουαλού και του Λάνσελοτ της Λίμνης. Διαβάζουμε λοιπόν εκεί ότι “η καρδιά ενός ιππότη που αγαπά με τέλεια αγάπη δεν μπορεί να τείνει παρά μόνο προς ένα σκοπό, που είναι να υπερβεί όλους τους άλλους”. Τίποτα δεν είναι λιγότερο ακαθόριστο απ' αυτό τον προορισμό, του οποίου ο Λάνσελοτ θα γίνει ο άριστος όλων. Στο ομώνυμο μυθιστόρημα, η αγάπη για την αρχόντισσα τον χαλυβδώνει, φλογίζει όλα του τα συναισθήματα και τον ωθεί να ξεπεράσει τον ίδιο του τον εαυτό στο αποκλειστικά δικό του πεδίο, αυτό των μαχών και της αναζήτησης της τιμής. 

Καθώς λάμβαναν χώρα οι επικίνδυνες και ιπποτικές γιορτές των τουρνουά, προσφέρονταν με τον λαμπρότερο τρόπο το θέαμα του δεσμού μεταξύ του πολέμου και του έρωτα. Ο ιπποτικός ερωτισμός έβρισκε την αφορμή να διαχυθεί ελεύθερα, μπροστά στα μάτια όλων και προς περιφρόνηση όλων των κοινωνικών συμβάσεων. Μια απ' τις ωραιότερες ιπποτικές διηγήσεις δείχνει έναν ιππότη να εισχωρεί στην παλαίστρα ενδεδυμένος μόνο με το χιτώνιο της αγαπημένης του. Μετά τη μάχη, ως ανταμοιβή και ορατό δείγμα της αγάπης της, η ντάμα ενδύεται το αιματοβαμμένο χιτώνιο του ήρωά της, φέροντάς το ως το πιο πλουσιοπάροχο τρόπαιο. 

Μέσα από το άσμα των τροβαδούρων και των τρουβέρων, μέσα απ' την πένα του Κρετιέν ντε Τρουά (Chrétien de Troyes) και των συνεχιστών του, αφού διέσχισε τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, το ευρωπαϊκό πνεύμα ξαναβρίσκει στο μεσαίωνα τα μυστικά και τη λεπτότητα του έρωτα που γνώριζαν ο Όμηρος και ο Οβίδιος. Το αρσενικό και το θηλυκό είναι δύο πολωμένοι κόσμοι, που έλκονται ακατανίκητα, αντιπαρατίθενται και ενώνονται σε ένα είδος πολέμου που προμηνύει την έκσταση. Κύρος και κατορθώματα είναι το ίδιον του ιππότη, το αρρενωπό αρχέτυπο. Προσφορά και γοητεία το ίδιον της αρχόντισσας. 

(*) Ο Παναγιώτης Δ. Μακρής είναι Γεωπόνος Τ.Ε / Χημικός-Οινολόγος M.Sc.

Υποψήφιος Διδάκτωρ Χημείας

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >